Cyprian Biełaniec / pastele
Cyprian Biełaniec
Studiował w Instytucie Wychowania Artystycznego UMCS w Lublinie. Dyplom otrzymał w 1983 roku. Od 1992 roku członek Związku Polskich Artystów Malarzy i Grafików. Tworzy w technice pastelowej, olejnej i rysunku. Przez wiele lat był związany z Lublinem. Obecnie mieszka i pracuje twórczow Rzeszowie. Uczestniczył w wielu prestiżowych ogólnopolskich i międzynarodowych wystawach i konkursach m. in.: VII Międzynarodowe Triennale Majdanek ’04, II Międzynarodowe Biennale Pasteli w Nowym Sączu, XX Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień m. in.: Nagroda za zestaw rysunków, 41. Ogólnopolski Salon Zimowy Plastyki im. J. Malczewskiego – Radom 1987; Nagroda Dyrektora Sztuki Polskiej, „Grafika Roku” – MGG Lublin 1988; Nagroda ZPAP „Grafika Roku” – MGG Lublin 1990; Nagroda Marszałka Woj. Podkarpackiego, „Obraz, Grafika, Rysunek, Rzeżba Roku” – Rzeszów 2002,2003; Nagroda Marszałka Woj. Podkarpackiego, „Artefakty 2” – Galeria Sztuki Współczesnej, Przemyśl 2002; Wyróżnienie honorowe „III Triennale z Martwą Naturą” – BWA Sieradz, 2003; II Nagroda, Ogólnopolski konkurs „Galicyjskie judaica – tarnowskie klimaty”, BWA Tarnów 2003; Nagroda Dziennikarzy, Konkurs malarski „Autograf” – Lublin 2004; Nagroda Prezydenta Rzeszowa, Konkurs malarski” 650 lat Rzeszowa i jego artyści”.
Autor, (…) na płótnach i w pastelach przedstawia podwojoną rzeczywistość: jedna z realności zawiera się w drugiej. W trzeciej przebywa widz, oglądając ( z zewnątrz) jego prace. Wiernie odtwarza on stare fotografie zamknięte w ramach i zawieszone na pracowicie odtworzonym, lecz nieistniejącym. tle. W najnowszych pracach z precyzyjnie narysowanego pomiętego papieru pakunkowego wyłania się pejzaż. Każda z tych rzeczywistości jest umowna, sztuczna. Skontrastowana z rzeczywistością obserwatora twórczość Cypriana (…) zadaje pytanie o realność świata. (…), Kto dziś zadaje takie pytania? (…). Tematem jego prac są wycinki rzeczywistości przedstawione z wiernością co do detalu..(…). Motywem przewodnim twórczości artysty jest obraz w obrazie: świat pokazany w grubych ramach z ledwie oheblowanego drewna. Rama jest szeroka i nierówna, autor pokazuje układ słojów i sęków, rejestruje odłupane drzazgi, wgłębienia i ubytki, nierówne łączenia listew. W tym obramieniu ukazuje się pejzaż rozpięty na poprutym płótnie, którego nitki wychodzą na ramę. (…). Każdy z elementów z innej rzeczywistości, nakładają się na siebie jak kulisy teatralnej dekoracji. Podkreśla je gra różnorodnych cieni, potęgujących iluzję – „ułudę oka” jak określali to artyści późnego renesansu, który przygotował grunt do iluzji baroku.
Motywem przewodnim malarstwa Cypriana (…) jest pytanie o autentyczność widzialnego świata, w którym dawne konwencje przedstawiania zostały zburzone, a nie powstały nowe, zadane w cyklu płócien odwróconych tyłem do widza, owiniętych sznurkiem. Zakrywają to, co ma być przedstawione. Dlatego nigdy nie zobaczymy, co jest na tych płótnach. Zostaje tajemnica, z którą stale graniczy sztuka. A. Adamski” Bez granic”, EXIT nr 1/2003; „Dotknięcie tajemnicy”, „Nowiny” nr 215 12004.
(…) Cyprian to niezwykle perfekcyjny i warsztatowo sprawny malarz i rysownik, balansujący na granicy realizmu, surrealizmu i hiperrealizmu. (…) Jego prace zadziwiają perfekcją, wiernością oddawania szczegółów, szarości, półtonów. W swoich pracach szuka takich figuracji przedmiotów, by wiernie odtworzone, stwarzały jednak klimat wieloznaczności, tajemniczości, aby mimo realistycznego, materialnego rodowodu przedmioty te w jakiś sposób stanowiły reprezentacje struktur czy układów jakby wyższego, abstrakcyjnego rzędu (…). Droga budowania subtelnego dystansu do wizerunków codzienności realizowana jest u Cypriana (…) też w inny! jeszcze sposób: przez ukrycie w jednym rysunku kilku obrazów, oscylujących między realnością a jej zaburzeniem -budowanych przez swoiste abstrahowanie od realności (…). Grzegorz Józefczuk – „Precyzja i ekspresja”, „Gazeta Wyborcza w Lublinie” 23.11. 2001.
(…) Cyprian tradycyjnymi technikami rysunkowymi kreuje iluzje, znane od czasów manieryzmu i chętnie stosowane przez surrealistów kompozycje typu trompe I’ oeil (ułuda oka). Jego poszukiwania łączy problematyka; zajmują go filozoficzne zagadnienia sposobu istnienia sztuki oraz status artysty, (…) dążenie do warsztatowej perfekcji, doskonałość efektu, elegancja, dobry smak. Wyróżniają one jego twórczość (…). Magdalena Rabizo-Birek, „Duchowość konstrukcji”; „Obrazy, rysunki”; „Granice sztuki” – Fraza, nr1-2/2003.