07.04-27.04 / Aurel Rosu / Oradea, Rumunia / malarstwo

Aurel Rosu

Aurel Roşu urodził się 1 września 1948 r. w Oradea w Rumunii. W roku 1967 ukończył szkołę średnią o profilu artystycznym. W latach 1967-1970 odbył studia w pracowni rysunku na Wydziale Pedagogicznym w Cluj-Napoca. W roku 1983 otrzymał dyplom na Wydziale Sztuk Pięknych „Nicolae Grigorescu” w Bukareszcie.

Od roku 1971 pracuje w Dziale Sztuki Cris County Museum w Oradea, którym kieruje od roku 1990. Wykładowca (od roku 1996) na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Oradea. Prezes Związku Artystów Plastyków w tym mieście.

Wystawiał w Rumunii, Polsce, Francji, na Węgrzech i we Włoszech. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in.: jest dwukrotnym laureatem Międzynarodowego Triennale Malarstwa Regionu Karpat „Srebrny Czworokąt” w roku 2003 i 2009.

Pod znakiem Szczerości

Jest teraz oczywiste, że profesjonalna kariera Aurela Rosu, który zadebiutował na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku, doznała radykalnej transformacji po 1989. Zdarzył się wtedy cud, cud dla wszystkich Rumunów – uwolnienie ducha z potrzasku ideologii przez dziesiątki lat propagowanej przez komunistyczny reżim. A i ludzka dusza doświadczyła wtedy cudu: człowiek, którego życie upływało pod znakiem samocenzury narzuconej mu przez kontekst codziennej egzystencji, przez życiowe nieszczęścia swego ojca, wyzwala się dzięki swej twórczości dzisiaj osiągającej dojrzałość, a dokładniej dzięki językowi swej sztuki, który dał mu szansę wypracowania unikalnych estetycznych współrzędnych jego dzieła. Pójście w stronę obrazowego przedstawiania, gdzie jego uczucia są wyrażane bez żadnych ograniczeń, oznaczyło dla Aurela Rosu odstąpienie od stylistyki tak charakterystycznej dla nowoczesnego i współczesnego malarstwa rumuńskiego narzuconej przez wielkiego barbizończyka Nicolae Grigorescu. Ta nowa orientacja to ukazywanie zarówno tego, co kumuluje się w duszy w trakcie codziennej egzystencji i za sprawą innych głębokich uczuć, jak również nagromadzonych informacji kulturalno-artystycznych wzbogaconych o średniowieczne malarstwo religijne, które zawsze było mu bliskie. W ostatnich dwudziestu latach malarstwo Aurela Rosu zyskało plastyczną konsekwencję i dokładność przekazu dzięki uwolnieniu kompozycji od wizualnego balastu, sięgnięciu do dwuwymiarowych przedstawień, które koncentrują na pierwszym planie tylko podstawowe elementy otrzymujące w ten sposób archetypiczne konotacje, będące modelem idealnym przedstawianych obiektów skupionych we własnym obrębie i przekazują istotę tego, co w sobie zawierają. Z kolei na ich powierzchni zarysowują się symbole, a barwne skojarzenia zapewniają obiektywne ujawnienie ideałów, włączając w to estetyczną perspektywę. Ołtarz, portal, fontanna, wzgórze, to kilka z ulubionych tematów artysty. Występują w każdej kompozycji, w całej swej wspaniałości, wspaniałości wynikającej z wymiaru unieśmiertelnionej formy oraz klarowności detali określających wizję Aurela Rosu. Paleta, którą stosuje zawiera ciepłe i zimne tony, niekiedy silne, innym razem delikatne; jest mieszaniną ochry, brązów, złota, niebieskiego, czerwieni, zieleni wynikającą ze stosowania różnych technik (akryl, tempera, tusz, szpachla). Nie zapominajmy, że Aurel Rosu oddaje się w swym malarstwie uczuciom inspirowanym przez zaskoczone dziecko, kiedy znajduje się w obliczu życiowej sytuacji, albo nastolatka, młodego człowieka ciągle zakochanego, albo czystym i prostym, wywodzącym się z religii, zawsze głębokim ludzkim uczuciom. Po 1989 Aurel Rosu zwraca się ku rzeźbie. Nie czyni z niej swej głównej działalności, ale traktuje ją jak próbę nadania materialnej konkretności niektórym z fascynujących go tematów. Przekształcanie znaku na płótnie w trójwymiarowy obiekt odbywa się naturalnie, dając w rezultacie dojrzałość kompozycji względem głównych duchowych i materialnych współrzędnych. Eksploruje pierwotną materię inteligentnie – w jego przypadku jest to lipowe drzewo, na powierzchni którego pojawiają się różne wykończenia robione zaprawą, akrylem i tuszem będące właściwie graficznymi szczegółami mającymi jakość wskazówek użytecznych dla zrozumienia motywów takich jak wahadło czy ryba, ukazujących nam ponownie jak czas, wiara i kultura są ważne dla uświęcenia jego idei. Obrazy i rzeźby Aurela Rosu każą nam skupić się na potrzebie pozostania sobą nawet po długim okresie, kiedy to nasza świadomość była naznaczona przez epokę przymusów komunistycznej ideologii. Wystawa w przemyskiej Galerii Sztuki Współczesnej jest przykładem i demonstracją konsekwencji w działaniu artysty prowadzącej w kierunku jego własnego świata znajdującego się pod znakiem nieukrywanej szczerości. Jest oczywiste, że społeczeństwo potrzebuje takich ideałów i estetycznych przekazów jak te prezentowane przez Aurela Rosu. Być może jedynie one są zdolne zapewnić przetrwanie w społeczeństwie, które zdaje się coraz bardziej rezygnować z szacunku dla innych.

Aurel Chiriac